?Mieszkanie dla mÅ‚odych?, nowy rzÄ…dowy program dopÅ‚at do kredytów hipotecznych ma szansÄ™ – przynajmniej częściowo – zastÄ…pić wygaszonÄ… na poczÄ…tku roku ?RodzinÄ™ na swoim?. Nie wiadomo jednak niestety, jakie bÄ™dÄ… jego ostateczne zaÅ‚ożenia, ani kiedy i czy w ogóle wejdzie w życie.
Zakończony niedawno program ?Rodzina na swoim? cieszył się ogromną popularnością wśród mieszkańców Trójmiasta. Według danych firmy doradczej REAS, w czwartym kwartale 2012 r. aż 56 proc. kredytobiorców z Gdańska, Gdyni i Sopotu zaciągnęło właśnie kredyt z rządowymi dopłatami. Choć można się domyślać, że tak wysoki wskaźnik jest wynikiem grudniowego szturmu mieszkańców Trójmiasta na banki, aby jeszcze załapać się na ?Rns?, można śmiało powiedzieć, że program ten był jednym z najważniejszych motorów napędzających sprzedaż mieszkań w Trójmieście.
? To nie tak, że dziÄ™ki ?Rodzinie na swoim? sprzedawaÅ‚o siÄ™ wiÄ™cej mieszkaÅ„ – kredyty z dopÅ‚atami zaciÄ…gaÅ‚y osoby, które i tak dostaÅ‚yby w banku ?zwykÅ‚y? kredyt. Jednak możliwość otrzymania dopÅ‚at pozwalaÅ‚a bardzo czÄ™sto na szybsze podjÄ™cie decyzji o zakupie nieruchomoÅ›ci. Widać to byÅ‚o zwÅ‚aszcza w ostatnich miesiÄ…cach obowiÄ…zywania ?Rodziny? – w biurach sprzedaży trójmiejskich inwestycji speÅ‚niajÄ…cych kryteria programu ustawiaÅ‚y siÄ™ kolejki ? mówi Piotr Tarkowski z firmy Invest Komfort, jednego z najwiÄ™kszych trójmiejskich deweloperów. Â
?Rodzina na swoim? padÅ‚a jednak ofiarÄ… wÅ‚asnego sukcesu – po poluzowaniu kryteriów udzielania preferencyjnych kredytów w 2008 r. banki zaczęły udzielać ich tak dużo, że staÅ‚y siÄ™ zbyt wielkim obciążeniem dla budżetu paÅ„stwa. Program wygaszono, ale jeszcze podczas jego obowiÄ…zywania ustami ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej SÅ‚awomira Nowaka zostaÅ‚ zapowiedziany jego nastÄ™pca – ?Mieszkanie dla mÅ‚odych?.
?Mdm? – z czym to siÄ™ je?
 ?Mieszkanie dla mÅ‚odych? bÄ™dzie siÄ™ różnić od ?Rodziny na swoim? przede wszystkim momentem wypÅ‚aty. W ?Rns? paÅ„stwo dopÅ‚acaÅ‚o kredytobiorcy poÅ‚owÄ™ odsetek od raty kredytu hipotecznego przez pierwsze osiem lat obowiÄ…zywania umowy. W przypadku ?Mdm? pomoc ma być jednorazowa – przy zaciÄ…ganiu umowy kredytowej paÅ„stwo ma wypÅ‚acić kredytobiorcy (mogÄ… być nimi rodziny i single do 35. roku życia) 10 proc. wartoÅ›ci kredytu. JeÅ›li ta rodzina ma dziecko bÄ…dź dzieci, dostanie dodatkowo 5 proc. wartoÅ›ci kredytu. Jeżeli w ciÄ…gu 5 lat w tym mieszkaniu urodzi siÄ™ trzecie lub kolejne dziecko, otrzyma dodatkowe 5 proc. do wartoÅ›ci kredytu. ÂMa to rozwiÄ…zać problem wielu rodzin ze zgromadzeniem wkÅ‚adu wÅ‚asnego do kredytu – po nowelizacji tzw. rekomendacji S komisji Nadzoru Finansowego posiadanie wkÅ‚adu wÅ‚asnego w wysokoÅ›ci co najmniej 10 proc. wysokoÅ›ci kredytu bÄ™dzie od 2014 r.obowiÄ…zkowe – zapowiada Piotr Tarkowski z Invest Komfort.
Tak jak w przypadku ?Rns?, maksymalne ceny mieszkań mogących brać udział w ?Mdm? będą ustalane raz na kwartał przez wojewodów na podstawie tzw. wskaźnika odtworzeniowego. Za kredyt w nowym programie będzie można kupić mieszkanie do 75 m kw. powierzchni (dopłata zostanie oszacowana dla maks. 50 m kw.), ale tylko tych z rynku pierwotnego. Nie wiadomo niestety, czy kredytobiorcy w trakcie spłaty będą mogli zostać właścicielami innych nieruchomości (przy zaciąganiu kredytu nie można być właścicielem żadnego mieszkania lub domu). Nie jest też jasne, czy kredyt będzie mógł być zaciągnięty z osobami bliskimi, a także czy dopłatami zostaną objęte kredyty wszystkich banków.
Dostaniemy mniej niż w ?Rodzinie?
Jak wyliczajÄ… analitycy firmy Invest Komfort, kolejnym minusem ?Mdm? jest niewielka wysokość paÅ„stwowej pomocy – nie da siÄ™ ukryć, że dopÅ‚aty do kredytów w ?Rodzinie na swoim? byÅ‚y znacznie bardziej atrakcyjne. Jak policzyli analitycy firmy Home Broker, gdyby w Warszawie potencjalny beneficjent kupiÅ‚ 50-metrowe mieszkanie za cenÄ™ 289,5 tys. zÅ‚, to w ?MdM? mógÅ‚by liczyć na pieniÄ…dze z budżetu w kwocie od 28,9 tys. zÅ‚ (dla singli i rodzin bezdzietnych) do 57,9 tys. zÅ‚ (dla rodzin z dziećmi, które doczekajÄ… siÄ™ w nowym mieszkaniu trzeciej pociechy). W przypadku programu ?RnS? rodzina – nawet bezdzietna – mogÅ‚a liczyć na dopÅ‚atÄ™ w wysokoÅ›ci okoÅ‚o 75,6 tys. zÅ‚. Gdyby natomiast nabywcÄ… mieszkania byÅ‚ singiel, to z programu ?RnS? otrzymaÅ‚by okoÅ‚o 45,3 tys. zÅ‚ dopÅ‚at, a w ?MdM? 28,9 tys. zÅ‚. Jeszcze wiÄ™kszÄ… przewagÄ™ ?RnS? ma nad ?MdM? w sytuacji, w której singiel kupuje mieszkanie 30-metrowe. W ?Rodzinie? dopÅ‚ata mogÅ‚aby wynieść maksymalnie 45,3 tys. zÅ‚ (czyli tyle samo, ile w przypadku zakupu 50-metrowego lokum), z kolei w nowym programie tylko 17,4 tys. zÅ‚.
Czy warto czekać na ?Mdm??
Kolejny problem z ?Mdm? jest taki, że? nie wiadomo czy w ogóle wejdzie w życie, przynajmniej w proponowanym ksztaÅ‚cie. PoczÄ…tkowo planowano, aby program wszedÅ‚ w życie najpóźniej w ciÄ…gu 6 miesiÄ™cy od momentu wygaszenia ?Rodziny na swoim?, czyli od poÅ‚owy 2013 r., opóźnienia w pracy zespołów odpowiadajÄ…cych za opracowanie ostatecznego tekstu ustawy oznaczajÄ… jednak, że ?Mdm? wejdzie w życie najwczeÅ›niej na poczÄ…tku 2014 r. i niestety nie jest to data ostateczna. Nie brakuje również gÅ‚osów, że program w zaproponowanym ksztaÅ‚cie w ogóle nie powstanie. Wielu rynkowych ekspertów uważa, że forma pomocy – wypÅ‚ata wiÄ™kszoÅ›ci kwoty od razu, a nie w postaci rozÅ‚ożonych na lata mikrodopÅ‚at do rat okaże siÄ™ nie do zniesienia dla i tak napiÄ™tych planów budżetowych. Na dodatek Komisja Europejska może uznać ?Mdm? za przywilej dla jednej konkretnej grupy przedsiÄ™biorstw, co w Å›wietle unijnych przepisów jest niedozwolonÄ… pomocÄ… publicznÄ….
Czy wiÄ™c warto czekać? ? Kupno mieszkania już w tym roku może być dobrym pomysÅ‚em. Nie tylko z powodu cen, które osiÄ…gnęły akceptowalne poziomy dla wielu nabywców – jeszcze nigdy oferta rynkowa nie byÅ‚a tak bogata. Obecnie na rynku trójmiejskim w różnych fazach budowy jest do kupienia blisko 7 tys. mieszkaÅ„. Można wiÄ™c przebierać w ofertach, ale ta sytuacja nie bÄ™dzie trwaÅ‚a wiecznie.  Obecny poziom podaży ma wpÅ‚yw na przekÅ‚adanie decyzji deweloperskich o wprowadzaniu nowych inwestycji na rynek. BiorÄ…c pod uwagÄ™ Å›redni czas realizacji inwestycji – okoÅ‚o 24 miesiÄ…ce, może siÄ™ okazać, że już niedÅ‚ugo znowu bÄ™dziemy musieli czekać na wymarzone ?m?, co bÄ™dzie siÄ™ wiÄ…zaÅ‚o chociażby z dodatkowymi kosztami obsÅ‚ugi kredytowej do czasu odbioru lokalu. Przy planowaniu zakupu mieszkania należy również zwrócić uwagÄ™ na fakt, że zgodnie z obowiÄ…zujÄ…cÄ… ustawÄ… deweloperskÄ…, nowe inwestycje wprowadzone w tym roku do sprzedaży zostanÄ… objÄ™te rachunkami powierniczymi, co może znaczÄ…co wpÅ‚ynąć na koszty sprzedaży, a tym samym na ceny mieszkaÅ„ ? podsumowuje Piotr Tarkowski z Invest Komfort.